Wszystkie ptaki są piękne. Każdy z nich jest inny. Różnią się od siebie wyglądem, zachowaniem, występowaniem albo pożywieniem. Niektóre z nich zasługują jednak na większą uwagę. Są one w jakiejś dziedzinie najlepsze i właśnie im poświęcam ten artykuł. Jedne są najszybsze, inne najcięższe, a jeszcze inne są najmniejsze. Więc jeśli chcesz dowiedzieć się, który ptak miał rozpiętość skrzydeł wynoszącą 7 m, który ptak potrafi lecieć z prędkością 400 km/h, a który pokonuje co roku 10 300 km, albo który ptak skończył już swoje 67 urodziny, przeczytaj ten artykuł. Znajdziesz w nim dużo ciekawych informacji na ten temat.
SPIS TREŚCI:
Prędkość
Ptaki wykorzystują swoje prędkości do różnych celów, ale przede wszystkim do polowania (tak jak np. sokół wędrowny) albo do uciekania przed drapieżnikiem (takie jak np. struś afrykański). Co ciekawe struś pędziwiatr – bohater animowanej serii „Zwariowane melodie”, w rzeczywistości nie jest strusiem, lecz kukawką kalifornijską – średniej wielkości słabo latającym ptakiem z rodziny kukułkowatych. Dodatkowo w bajce ptak ten bez problemu uciekł kojotowi. Tymczasem w prawdziwym życiu, kojot potrafi biec z prędkością 56 – 69 km/h, a kukawka biega z prędkością tylko 20 (czasami 29 km/h).
PS: Kukawka kalifornijska jest najszybciej biegającym ptakiem, który lata, ale i tak to jej nie uratuje przed łakomym kojotem!
W przestworzach
Na świecie odkryto już 9 000 gatunków ptaków. Większość z nich potrafi latać. Dużo ptaków drapieżnych, takich jak na przykład sokoły, poluje w powietrzu. Np. sokół wędrowny poluje wyłącznie w przestworzach. Jest on najszybszym ptakiem, a nawet najszybszym zwierzęciem świata.Podczas pikowania może osiągnąć 32o km/h, czasami potrafi się rozpędzić do prędkości 389 km/h, niektóre źródła mówią że sokoły pikują z prędkością nawet do 400 km/h!
Na ziemi
Struś afrykański (także czerwonoskóry) jest najszybciej biegającym ptakiem na ziemi. Potrafi się rozpędzić do 70 km/h. Strusie w rzeczywistości nie chowają głowy w piasek, to bajka albo raczej mit, stworzony przez Pliniusza Starszego – rzymskiego pisarza oraz historyka. Napisał on w „Historii Naturalnej”: „nie da się nie zauważyć ich głupoty. Choć pozostała część ich ciała jest tak wielka, wyobrażają sobie, że gdy włożą głowę i szyję w krzaki, ukryje się całe ich ciało”.
Pod wodą
Pingwin białobrewy jest najszybciej pływającym ptakiem. Jest to średniej wielkości (jak na pingwina) pingwin. Charakteryzuje się on białą „brwią” nad okiem, jak sama nazwa wskazuje i czerwonym dziobem. Więcej informacji o pingwinach na tym artykule znajdziesz poniżej w artykule. Pingwiny poruszają się w wodzie zazwyczaj ze średnią prędkością ok. 10 km/h, jednak pingwiny białobrewe pływają z prędkością czasami 35 km/h, bijąc tym samym rekord wśród ptaków w kategorii pływania.
Zobacz także: Dzień wiedzy o pingwinach – EkoKalendarz.pl
Ciekawostka o pływających ptakach
Pluszcz, czyli ptak rozmiarów szpaka, ma charakterystyczne brązowe upierzenie i biały „śliniak”. Nie jest on strikte ptakiem rekordzistą, ale jest jedynym ptakiem, który potrafi chodzić po dnie rzeczki. Poluje on w ten sposób na owady które mieszkają pod wodą. Spotyka się go najczęściej tam gdzie rzeka płynie szybko i obija się o kamienie zabierając pod powierzchnię dużo powietrza. Poniższy film pokazuje dorosłego pluszcza oraz jego dziecko – młodego pluszcza.
Rozmiary
Prehistoria
Największe
Orzeł haasta był największym i najcięższym orłem świata. Jego rozpiętość skrzydeł dochodziła do 3 metrów. Żywił się on głównie nielotnymi ptakami moa, które przypominały strusia, ale były wysokie na trzy metry. Jednak pierwotny człowiek również na nie polował i je wybił, więc orzeł haasta podobno zaczął polować na niego! Haasta był najcięższym orłem na świecie, ale nie dorównywał rozmiarami olbrzymiemu prehistorycznemu sępowi, o którym napisałem poniżej.
Nigdy nie było i myślę, że nigdy nie będzie ptaka tak olbrzymiego jak prehistoryczny sęp argentawis. Rozpiętość skrzydeł tego masywnego ptaka dochodziła do 7 m! Żył on w epoce miocenu ok. siedem milionów lat temu. Nazywa się go również sępem olbrzymim. Był on – jak wszystkie sępy – padlinożerny, i prawdopodobnie bez problemu odganiał inne zwierzęta od padliny. Na poniższym zdjęciu widać model argentawisa (chociaż bardziej przypomina orła), który znajduje się na lotnisku w Nowej Zelandii.
Wysokość: 3 metry
Waga: około 500 kg.
Aepiornis nazywany jest również mamutakiem. Był on naprawdę olbrzymim ptakiem i myślę, że na szczęście był roślinożerny. Mamutak to największy ptak, jaki żył. Oczywiście to nielot, więc jego skrzydła są nie zbyt duże, w porównaniu ze swoim ciałem, jednak i tak były całkiem spore.
Współczesność
Koliber Hawański
Ten gatunek kolibra jest najmniejszym ptakiem na świecie. Może on z łatwością usiąść na gumce od ołówka, tak, jak na powyższej fotografii. Jego jajka wielkości ziarenek fasoli naukowcy muszą badać pod mikroskopem!
Rozmiary:
Masa: 1,6 – 2 g (duży osobnik dorosły)
Długość: 5 – 6 cm (duży osobnik dorosły)
Największe (rozpiętość skrzydeł)
Albatrosy to ptaki o największej rozpiętości skrzydeł dochodzącej do trzech metrów. Kształt i rozmiary skrzydeł albatrosa wędrownego pozwalają mu szybować setki kilometrów nad oceanami praktycznie nie machając skrzydłami. Albatrosy łączą się w pary na całe życie. Całe życie spędzają również w powietrzu i zlatują na ziemię tylko raz w roku w celach rozrodczych
Drop olbrzymi jest najcięższym ptakiem, jaki lata – waży 23 kg. a mimo to, ten olbrzym potrafi wznieść się w powietrze. Ze względu na jego wagę, czasem sam ma problemy z uniesieniem własnego ciała w górę. W locie przypomina olbrzymiego ptaka drapieżnego, ale żywi się owadami, nasiona i małymi zwierzętami, t.j. jaszczurki czy małe gryzonie. Jest całkiem sporych rozmiarów, rozpiętość skrzydeł tego ptaka dochodzi do 170-220 cm
Oto kolejny i nie ostatni rekord tego dwunożnego mieszkańca Afryki: jest on największym współcześnie żyjącym ptakiem na ziemi. Samiec dorasta do 2,1 – 2,8 m, natomiast Samica, do 1,7 – 2.
Pingwin cesarski
Pingwin cesarski jest największym pingwinem na świecie osiąga on ponad metr wysokości i waży 23 kg. Jednak rekordowym pingwinem był wymarły już pachydyptes ponderosus, o wysokości 103 cm.
Pozostałe rekordy:
Szlamnik zwyczajny
Nie albatrosy, czy rybitwy popielate są rekordzistami w długodystansowym locie, ale właśnie on – mały ptak brodzący z lekko rdzawym upierzeniem – szlamnik zwyczajny. Co roku te ptaki pokonują odległość 10 300 km.
Najliczniejsze:
W historii świata
To najliczniejszy gatunek ptaka jaki kiedykolwiek żył, a – nie licząc szarańczy wędrownej – najliczniejszy gatunek zwierzęcia na świecie. Ostatni osobnik o imieniu Martha zmarł w ogrodzie zoologicznym w Cincinnati 1 września 1914 roku. Największe stado gołębi wędrownych zaobserwowane w 1866 roku w Kanadzie, zakryło niebo przez 14 godzin (a gołębie przez ten cały czas leciały).
Współcześnie
Najliczniejszy ptak współcześnie zdobył swoje miano dzięki ludziom, którzy go hodują dla mięsa i jaj. Kura domowa jest najliczniejszym ptakiem, „Ilość w sztukach kur na całym świecie jest równa ilości w sztukach wszystkich pozostałych ptaków razem wziętych.”
Na wolności
Wikłacz czerwonodzioby – mały ptak z czerwonym dziobem i pomarańczowymi nogami. Złożone skrzydła tego ptaka przypominają skrzydła mazurka. Brzuch ma jasnobrązowy, klatkę piersiową ma koloru karmazynowego, a dookoła dzioba ma czarny obszar, na którym znajdują się też brązowe oczy, dookoła których znajduje się pomarańczowy pierścień. Ptak ten jest najliczniejszym ptakiem żyjącym na wolności. Jego populację ocenia się na 1,5 miliarda osobników.
W Polsce
Najpospolitszym ptakiem w Polsce jest… zięba zwyczajna. Mały ptaszek z szaroniebieską głową, brzuchem koloru łososiowego, grzbietem, o takim samym kolorze. Lotki pierwszorzędne zięby są koloru czarnego z białymi paskami, zaś pokrywy są koloru grzbietu.
Najstarsze
Oto kolejny rekord albatrosów. Urodzona w roku 1951 samica albatrosa ciemnolicego o imieniu Wisdom, w 2020 roku obchodzi swoje siedemdziesiąte urodziny! Wisdom (ang. mądrość) to najdłużej żyjący ptak na świecie. Gniazdo tego albatrosa znajduje się na wyspie Midway. Wisdom co roku składa jaja w tym samym gnieździe, w którym została urodzona. Albatrosy to – jak widać – dosyć długowieczne ptaki.
Najdłuższy dziób
Spośród wszystkich ptaków rekordzistą wśród długości dzioba jest pelikan australijski, którego długość dzioba dochodzi do 50 cm.
Jednak pewien ptak, ma dziób o długości 9–11 cm (co może nie jest tak zaskakujące). Bardziej zaskakujący jest fakt, że tym ptakiem jest koliber, w dodatku taki, którego długość samego ciała to mniej niż 7 cm. Ptak ten nazywa się mieczodziobek i jest jedynym ptakiem, którego dziób jest dłuższy od jego ciała. Gdy mieczodziobek siedzi na gałęzi, musi uważać żeby nie spaść do przodu przez wagę dzioba. Ptak ten wyewoluował tak długi dziób, ze względu na rodzaj kwiatów, których nektarem się żywi. Angielska nazwa mieczodziobka brzmi „sword-billed hummingbird” (dos. „mieczodzioby koliber”), tak jak polska nazwa, odnosi się do jego dzioba, który służy mu także do przeganiania rywali. Gdyby mieczodziobek miał ciało wielkości człowieka, jego dziób osiągnąłby długość około 1,65 m.
Jeśli już mowa o kolibrach, to największym kolibrem na świecie jest koliber gigancik. Długość jego ciała to 21–23 cm, czyli tyle, co szpak.
Najgłośniejszy
Najgłośniejszym ptakiem świata jest dzwonnik biały. Wrzeszczy na 125 decybeli, co jest stanowczo zbyt głośne dla ludzkiego ucha. Dzwonnik biały ma rozmiary gołębia i rzeczywiście jest biały. Na dziobie zwisa mu coś, co przypomina małego węża. Nie polecam spotkania z tym ptakiem. Za to można obejrzeć film w internecie, w którym ptaki się nawołują. Link.
Najkrótsze nogi
Rozmiary nóg jerzyka są tak małe, że nie nogi nie wystają z ciała, więc w sumie mniejszych nie da się mieć. Właściwie to jerzyki prawie nie mają nóg, tylko same stopy, którymi się bardzo dobrze przyczepiają do skalnych ścian albo do budynków i nigdy dobrowolnie nie lądują na ziemię. Jerzyki są jednymi z najszybszych ptaków świata. Mają dłuższe niż jaskółki skrzydła i krótszy od jaskółek, rozdwojony ogon. Czasami, kiedy jerzyki latają wysoko, można je pomylić z jaskółkami, ale jerzyki w przeciwieństwie do cichych jaskółek, wrzeszczą tak, że nie da ich się przeoczyć, a raczej przesłyszeć.
Najgłupszy ptak
Może nie mówmy „najgłupszy”, tylko najmniej inteligentny, żeby go nie urazić… W każdym razie najgłupszym ptakiem jest podobno indyk.
Rekordy poszczególnych ptaków
Rekordy ptaka kiwi
Chodzi o ptaka, a nie owoc, ale, co prawda i owoc kiwi i ptak kiwi można spotkać w Nowej Zelandii, bo ptak kiwi jest endemitem, co oznacza, że mieszka tylko w jednym miejscu. Kiwi to średniej wielkości ptak, którego pióra przypominają sierść. Kiwi jest zagrożonym gatunkiem, ponieważ w Nowej Zelandii zdarzają się pożary lasów. Dodatkowo rocznie populacja ptaka kiwi zmniejsza się o 5% ze względu na ssaki sprowadzone przez człowieka. Oto kilka rekordów ustanowionych przez kiwi:
- Kiwi jest jedynym ptakiem, który nie ma ogona. Na jego szkielecie widać co prawda coś, co przypomina ogon, ale jego długość to 0,00 cm. To jak kość ogonowa u ludzi.
- Kiwi znosi największe jajka spośród wszystkich ptaków (oczywiście w proporcji do ciała). Jego jajko, które nosi w brzuchu zajmuje 25% wagi jego ciała.
- Kiwi jest jedynym ptakiem, który ma nozdrza na końcu dzioba.
- Kiwi jest najmniejszym ptakiem z rodziny strusiowatych.
Rekordy kury domowej
Przodkiem kury domowej jest kur bankiwa (gallus gallus) udomowiony 4000 lat p.n.e. Kura jest stosunkowo inteligentnym ptakiem i potrafi nawet wykonywać proste obliczenia, rozróżniać cyfry 1-5, planować, myśleć logicznie, a nawet śpiewać – te wszystkie umiejętności umie tylko mała część kur, reszta jest mało mądra i zgapiają zachowania innych kur.
Oto kurze rekordy:
- Kury są nielotami, ale latają chyba najlepiej ze wszystkich nielotów: najdłuższy lot kury trwał 13 sekund. Inna kura ustanowiła kolejny rekord w dziedzinie latających kur: najdalszy lot kury wynosił 91,9 m.
- Najdłuższe pióro ze wszystkich ptaków miał pewien japoński kogut, którego pióro ogonowe mierzyło 8.23 m.
- Najbogatsza kura świata kosztowała 10 mln dolarów.
- Najstarsza kura dożyła 16 lat (średnio kury żyją 12 lat). To tylko cztery lata różnicy, ale ludzie się tym strasznie ekscytują.
Rekordy strusia
Struś jest ogromnym nielotnym ptakiem. Powyżej napisałem już dwa rekordy strusia, ale poniżej znajdziecie wszystkie.
- Struś jest najszybciej biegającym ptakiem – biega z prędkością 70 km/h.
- Struś jest największym ptakiem.
- Struś jest najszybszym dwunożnym zwierzęciem na Ziemi.
- Struś jest jedynym ptakiem, który ma pęcherz moczowy.
Tak się składa, że jajko strusia jest największym jajkiem wszystkich ptaków, ale gdyby porównać jajo strusia do proporcji jego ciała, to wychodzi na to, że struś składa najmniejsze jajka w stosunku do swojego ciała.
Jeżeli znacie jakieś inne rekordy to podzielcie się nimi ze mną poniżej w komentarzu.
2 komentarze “Największe, najmniejsze, najszybsze – ptaki rekordziści”
Bardzo dobry artykuł zawierający sporo niesamowitych rekordów. Najbardziej spodobał mi się rekord kury domowej, która przeleciała prawie 100 metrów 😍 Kto by pomyślał?
Przy dobrych wiatrach nawet żaby latają ;)